SEKCJA TRESC DESKTOP
TERAPIA WIDZENIA, TERAPIA WZROKU
Terapia widzenia (Terapia wzroku, ang. Vision Therapy, VT) jest specjalnie przygotowanym programem ćwiczeń, który ma na celu wykształcenie i/lub usprawnienie prawidłowego funkcjonowania układu wzrokowego (a w konsekwencji zwiększenie efektywności, łatwości i szybkości pracy wzrokowej i nauki). Jest skierowana do osób z zezem, niedowidzeniem, podwójnym widzeniem, kłopotami z czytaniem, bólami głowy przy pracy wzrokowej, osłabioną uwagą, zamazywaniem się obrazu oraz innymi zaburzeniami i dolegliwościami. Program ćwiczeń może być opracowany dopiero po szczegółowym badaniu optometrycznym i wnikliwej analizie stanu układu wzrokowego.
Funkcjonowanie układu wzrokowego zależy od funkcjonowania systemu sterującego tym układem – mózgu. Dlatego też terapia wzroku to nie tylko ćwiczenia oczu – to również ćwiczenia prawidłowego sterowania oczami w mózgu. Jako przykład można tutaj nadmienić, że zez to często zaburzenie nie tylko oczu – to zaburzenie całego organizmu objawiające się w oczach. Dlatego też program terapii widzenia może obejmować ćwiczenia ogólno-motoryczne (w myśl stwierdzenia, że duże mięśnie uczą małe mięśnie jak należy się poruszać; ang: large muscles teach small muscles how to move). Ponadto ćwiczenia obejmują usprawnienie akomodacji, fiksacji (celowania), ruchów oczu, poprawę ostrości widzenia, redukcję tłumienia międzyocznego, poprawianie zakresów i łatwości fuzji (łączenia) obrazów z obu oczu, widzenia stereoskopowego (przestrzennego), percepcji wzrokowej.
Program terapii widzenia powinien być przygotowany i nadzorowany przez wykwalifikowanego specjalistę.
Więcej na temat terapii widzenia znaleźć można na stronie międzynarodowej organizacji College of Optometrist in Vision Development.
Optometryczna fototerapia (ang. Optometric phototherapy, Optometric light therapy), inaczej zwana Syntoniką (ang. Syntonics) jest nieinwazyjną stymulacją świetlną wykorzystującą odpowiednie częstotliwości spektrum światła widzialnego do przywrócenia odpowiedniego funkcjonowania ośrodków regulacyjnych w mózgu.
Celem optometrycznej fototerapii jest wprowadzenie równowagi między współczulnym, a przywspółczulnym autonomicznym układem nerwowym. Ten pierwszy odpowiedzialny jest za reakcję “walcz lub uciekaj” (ang. “fight or flight”), ten drugi – za relaks oraz trawienie (ang “rest and digest”). Nie wszystkie komórki światłoczułe na siatkówce biorą udział w procesie tworzenia obrazu. Niektóre z nich (światłoczułe komórki zwojowe siatkówki ipRGCs) łączą siatkówkę oka z podwzgórzem, a także przysadką mózgową, szyszynką oraz innymi gruczołami. Ośrodki te wpływają na hormonalną, chemiczną i elektryczną równowagę organizmu, w tym układu wzrokowego.
Zaburzenia układu wzrokowego, które mogą być wyprowadzone z wykorzystaniem Optometrycznej fototerapii, to m.in.:
-
Zezy (zbieżne, rozbieżne, skośne)
-
Niedowidzenie
-
Zaburzenia po urazowych uszkodzeniach mózgu
-
Zaburzenia akomodacji/konwergencji
-
Wzrokowe zaburzenia związane ze nadmiernym stresem
- Postępująca krótkowzroczność
Optometryczną fototerapię wykorzystuje się również w związanych ze wzrokiem problemach w nauce, w zaburzeniach snu, bólach głowy, zaburzeniach nastroju, w prowadzeniu pacjentów ze spektrum autyzmu. Ze względu na swój wpływ na działanie wielu układów organizmu, dobór odpowiednich częstotliwości świetlnych wymaga od optometrysty specjalistycznej wiedzy oraz zastosowania rozszerzonego badania optometrycznego. Przed zastosowaniem fototerapii wykonuje się również badanie kampimetryczne (badanie funkcjonalnego pola widzenia).
Optometryczna fototerapia stosowana jest w zazwyczaj formie domowej, zazwyczaj przez określoną liczbę dni codziennie. Pacjent jest eksponowany na specjalne źródło światła z zastosowaniem określonych filtrów medycznych. Wykorzystuje się ją w połączeniu z innymi metodami terapeutycznymi (Optometryczną terapią wzroku, soczewkami neurofunkcjonalnymi, okluzjami, pryzmatami). Metoda ta może znacznie przyśpieszyć proces terapeutyczny – pierwsze efekty możemy obserwować już po kilkunastu dniach stosowania (w niektórych wypadkach już po pojedynczej stymulacji).
Chociaż ta metoda terapeutyczna stosowana jest od lat 20 XX wieku, a od ponad 70 lat wykorzystywana jest przez optometrystów na całym świecie, w Polsce jesteśmy pionierami w tej dziedzinie. Na przestrzeni lat skuteczność metody, poza rezultatami klinicznymi, została potwierdzona przez szereg badań naukowych. Najnowsze badania naukowe z dziedziny neuronauki przynosząc nowe dowody skuteczności optometrycznej fototerapii, przyczyniły się przyśpieszenia rozwoju tej metody. Niektóre najnowsze badania wymienione są poniżej:
- Changes in the Brain Activity and Visual Performance of Patients with Strabismus and Amblyopia after a Compete Cycle of Light Therapy, Danjela Ibrahimi, Jorge D.Mendiola-Santibañez, Enoé Cruz-Martínez, Alfonso Gómez-Espinosa, Irineo Torres-Pacheco, Brain Sci. 2021, 11(5), 657
- Novel red-light therapy may help control childhood myopia, Brenda L Bohnsack MD PhD, Pediatric Ophth/Strabismus, Styczeń 28, 2022
- Estudio comparativo de diferentes métodos de Terapia visual en el tratamiento de la insuficiencia de convergencia, Carla Sanchez Cuadrado, 2022
Więcej informacji na temat Optometrycznej fototerapii znajdziesz na stronie: College of Syntonic Optometry